امر به معروف و نهى از منكر در پیام حسین بن على (ع) ( قسمت دوم )

بخش اول :
الف - اهمیت امر به معروف و نهى از منكر در جامعه اسلامى
1- ایها الناس! ان رسول الله صل الله علیه و آله وسلم قال : من راءى سلطانا جائرا مستحلا لحرام الله ناكثا عهده مخالفا لسنة رسول الله یعمل فى عباد الله بالاثم و العدوان فلم یغیر علیه بفعل و لا قول كان حقا على الله ان یدخله مدخله(1)

مردم ! پیامبر خدا فرمود هر كس سلطان جائر و زور گویى را ببیند كه حرام خدا را حلال نموده و پیمان او را در هم شكسته ، با سنت پیامبر، مخالفت مى ورزد، در میان بندگان خدا راه گناه و مخالفت با قانون الهى را در پیش مى گیرد و با چنین فردى با عمل و گفتارش مخالفت نكند، بر خداوند است كه چنین فرد (ساكت ) را به محل همان طغیانگر (آتش جهنم ) داخل كند
این فراز، بخش اول از سخنرانى حسین بن على علیه السلام است كه در منزل بیضه خطاب به سپاهیان حر ایراد فرمود.
2- اعتبروا ایها الناس بما وعظ الله به اولیاء من سوء ثنانه على الاخبار اذ یقول : لو لا ینهاهم الربانیون و الاخبار عن قولهم الاثم .و قال : لعن الذین كفروا من بنى اسرائیل - الى قوله - لبئس ما كانوا یفعلون (2)

اى مردم ! از پندى كه خدا به اولیا و دوستانش به صورت نكوهش از علماى یهود داده ، عبرت بگیرید، آنجا كه مى فرماید: چرا دانشمندان نصارى علماى یهود، آنان را از سخنان گناه آمیز و خوردن مال حرام ، نهى نمى كنند. و باز مى فرماید:از بنى اسرائیل آن عده كه كافر شدند، مورد لعن و نفرین قرار گرفتند؛ زیرا آنان همدیگر را از اعمال زشتى كه انجام مى دادند، نهى نمى كردند و چه بدكارى كه مرتكب مى شدند.
این فراز و فرازهاى نه گانه از فرازهاى خطبه مفصل و تاریخى حسین بن على علیه السلام است كه دو سال قبل از مرگ معاویه ، در سرزمین منى آن را ایراد فرموده است .
3- و انما عاب الله ذلك علیهم لانهم كانوا یرون من الظلمة الذین بین اظهر هم المنكر و الفساد فلا ینهونهم عن ذلك رغبة فیما كانوا ینالون منهم و رهبة مما یحذرون و الله یقول : فلا تخشوا الناس و اخشون و قال : و المومنون و المومنات بعضهم اولیاء بعض یامرون بالمعروف و ینهون عن المنكر. (3)

در حقیقت خدا سكوت آنان را از این جهت عیب مى شمارد كه آنان با چشم خود مى دیدند كه ستمكاران به زشتكارى و فساد پرداخته اند و باز منعشان نمى كردند و این سكوت به خاطر علاقه به چیزهایى بود كه از آن دریافت مى كردند و به خاطر ترسى بود كه از آزار و تعقیب آنان به دل راه مى دادند، در حالى كه خداوند مى فرماید:از مردم نترسید و از من بترسید. و مى فرماید:مردان و ن مومن ، ولى (یار و یاور) یكدیگرند، همدیگر را امر به معروف و نهى از منكر مى كنند
4- فبدا الله بالامر بالمعروف و النهى عن المنكر فریضة منه لعمه بانها اذا ادیت و اقیمت استقامت الفرائض كلها هینها وصعبها و ذلك ان الامر بالمعروف و النهى عن المنكر دعاء الى الاسلام مع رد المظالم و مخالفة الظالم و قسمة الفى ء و الغنائم و اخذ الصدقات من مواضعها و وضعها فى حقها(4)

خداوند در این آیه (كه فراز قبلى آورده شد) در شمردن صفات مومنان كه مظهر دوستى و همكارى هستند، از امر به معروف و نهى از منكر شروع مى كند و نخست آن را موجب مى شمارد؛ زیرا مى داند اگر این دو امر در جامعه برقرار شود، همه واجبات از آسان گرفته تا مشكل ، برقرار خواهد شد؛ چون امر به معروف و نهى از منكر، دعوت به اسلام ، باز گرداندن حقوق به ناحق گرفته شده ، ستیز با ستمگر و تقسیم ثروتهاى عمومى و غنایم جنگى است بر موازین اسلام و اخذ جمع آورى صدقات (زكات و مالیاتهاى اامى ) از موارد صحیح و واجب آن و به مصرف صحیح و شرعى رسانیدن آن است.

پی نوشتها:

1- مقتل مقرم / 5. طبرى 6 / 229. كامل ابن اثیر. و مقتل خوارزمى 1 / 229.
2- مائده / 63 و 78 - 79.
3-  توبه / 71.
4- خطبه حسین بن على علیه السلام در منى / 64 - 68.

منبع: کتاب پیام عاشورا

امام حسین (ع) در بیان دکتر شریعتی

بهترین هزینه طراحی سایت و سئو سایت

نقش اسیران كربلا در معمارى فرهنگ عاشورا